Die größte wand der alpen
De oostwand van het Monta Rosa massief is er één met Himalaya dimensies. De hoogste van de Alpen. Vanaf de top van de Dufourspitze op 4634m de op één na hoogste top van de Alpen stort de Oostwand zich 2400 meter naar beneden via zeer steile couloirs, seracs, ijscascades en rots partijen. In het verleden hebben zich hier tragedies afgespeeld waarin klimmers als pluisjes verdwenen onder tonnen van ijs en sneeuw na dodelijke alles vernietigende lawines.
Om toch vanaf de top van het mooiste uitzicht in de alpen te kunnen genieten nemen wij een iets objectief veiligere route;-) Als je gelukt hebt en dat hadden wij sta je letterlijk in een zee van oneindige toppen zover de horizon rijkt. Tussen de drie en vierduizendets door zie je nog steeds toppen of zelfs Lago Magiore. Werkelijk ongekend.
Om de berg der bergen die al meer dan 100 jaar bergbeklimmers aantrekt te kunnen beklimmen is acclimatisatie vereist. En nu juist dat laatste had een wat pijnlijk verloop. Ik was 6 weken terug begonnen met mijn experiment hoogte tentje. Ik stond op het punt om 6 weken later samen met mijn trouwe expeditie genoot Cas van de Gevel twee dikke zevenduizenders in 4 weken tijd in het Pamir gebergte te gaan beklimmen in Tadzjikistan. Ik bleef optimistisch en geloven dat de corona crises in deze voormalige Sovjet Republiek ons niet de toegang zou onthouden. Helaas na 6 weken trouw elke nacht in mijn hoogte tentje van Altitude Dream op 4000 meter te hebben geslapen met alle ongemakken van dien viel 1 week voor vertrek de beslissing. Het land Tadzjikistan was nog steeds in een lock down en dus moesten we de expeditie cancelen. Een mentale dreun maar wat te doen. Prompt stond er letterlijk op 8 juli 2020 de dag van vertrek op de sport en motivatie kalender van SportsSpeakers mijn quote:
“Were there any obstakels on your way?” Waarop de avonturier antwoord: “The obstakels were the way!”
Ik besloot mijn acclimatisatie te gaan gebruiken in de Alpen. Tenslotte moest ik er nog achter komen of het experiment hoogte aanpassing met behulp van een hoogtetent nou succesvol was of niet. Uiteraard had ik elke nacht mijn zuurstofsaturatie waarden gemeten tav de hoogte acclimatisatie maar zou het effect ook echt optreden op hoogte? Ik was altijd zeer sceptisch geweest omdat ik altijd geloofd heb in langzame aanpassing op eigen kracht en puur natuur en niet kunstmatig met een tentje die is aangesloten op een pomp om de hoogte te simuleren. Zo klim ik ook altijd zonder extra zuurstof, op eigen kracht ‘by fair means’. Dat is mijn stijl en overtuiging. De krant kopte al tijdens mijn Mount Everest expeditie in 2002: “Zonder doping die berg op!”
De keuze qua gebied is snel gemaakt. Het hoogste en grootste massief in de Alpen (de Kaukasus even niet meegerekend) is het Monta Rosa massief en ligt boven de 4000 meter. Daar kan ik snel naar hoogte en ook slapen in de hoogste hut van de Alpen de Margherita hut op 4554 meter. Samen met twee inmiddels goede vrienden Robert Verspui en Joost Bienenmann wilde ik al langer eens klimmen en elkaar in de bergen leren kennen. We hadden elkaar leren kennen tijdens een koude training in de winter ofwel ‘harding’ Russische methode zo’n 200 kilometer buiten Sint Petersburg ergens in the middle of nowhere. Het zijn twee gepassioneerde natuur fanaten die als zeer professionele foto- en filmmakers door het leven gaan. Hun liefde voor avontuur, ontdekkingen en ervaringen bracht hun al op exotische plekken als Sumatra, Afrika, de Cariben en altijd in verbinding met mensen, dieren en actie. Het klikte al vanaf het eerste begin, twee rustige authentieke oersterke kerels die weten wat ze willen en vooral ook NIET willen. We spraken toen al over toekomstige avontuurlijke grensverleggende projecten en zonder harde afspraken kwam deze uitdaging organisch tot stand.
Op zaterdagochtend 4 juli 2020 vertrekken we vanuit het basiskamp bij mij in Voorst. Na twee overheerlijke espresso’s uit de Rocket Milano R58 espresso machine is het cafeïne gehalte op peil voor vertrek naar Zwitserland. We rijden gezellig met zijn drieën in mijn camperbus die van alle gemakken voorzien is. De net afgebouwde camperbus is het resultaat van mijn corona project. Dik tien weken had ik hard maar met veel plezier gewerkt om van een aannemers bestelbus een praktische en luxe camper te bouwen met keukentje, koelkast, verwarming, elektra en een slaaphefdak inclusief zonnepanelen. Met het doel op winterbeklimmingen heb ik de camper ook extreem goed geïsoleerd. Hiermee voltooide ik toch weer een lang gekoesterde droom in een bizarre tijd die de corona crises heet.
In de avond komen we in Randa aan op 1400 meter waar we in de camper slapen. Doel voor de komende dagen is de ‘The Grand Spaghetti Tour’ , beklimming van 10 tot 14 vierduizenders in 4 dagen. Een ronde waarbij je vertrekt vanuit Zermatt (Zwitserland) naar Italië en weer terug naar Zermatt. Niet heel technisch of moeilijk, maar wel een hoog alpine traverse die conditie vraagt en weinig ruimte laat voor fouten. Het is geen trofee maar wel een absolute hoog alpine ervaring die je in Europa niet snel ergens anders vind.
Klimdag 1.
Om 8.00 uur nemen we een taxi naar het auto vrije Zermatt op 1620 meter. In het altijd populaire en hautaine Zermatt pakken we de kabelbaan in 40 minuten naar de Klein Matterhorn op 3883 meter. Dit is het hoogst bereikbare punt in de Alpen per kabelbaan. En vanuit hier beklim je de gemakkelijke en snelste 4000-er de Breithorn (4164m). Vanaf hier heb je uitzicht over 38 vierduizenders! Het eerste blije juig moment van dag 1 is in de pocket. We genieten ondanks de drukte. Er zijn veel tourskiërs die met dit uitzonderlijk mooie weer de top meepakken. Maar zodra wij de traverse nemen van west naar oost zijn ze verdwenen. We klimmen over de centrale top (4159 meter) naar de Breithornzwillinge op 4139 meter en 4109 meter. De route gaat over een steile graat die afgewisseld wordt met sneeuw en rotsen die op en af gaan. Dan dalen we uiteindelijk af en na een eerste lange dag (zonder echte acclimatisatie voor Robert en Joost) komen we om 17.00 uur aan op Rifugio Guide Val D’Ayas (3425m). We hebben niet gereserveerd omdat we niet wisten naar welke hut we zouden afdalen gezien de conditie en omstandigheden. Gelukkig doen de Italianen daar minder moeilijk over en zelfs in corona tijd bleek men heel relaxt te zijn. Robert gaf aan gelijk even te willen gaan liggen want de duur en de hoogte hadden zijn tol geëist. Om 19.00 uur gaan we eten en met een anti paste vooraf is het helemaal top en afgevuld met een toetje gaan we vroeg naar ons ‘lager’. We hebben geen lakensak mee genomen om gewicht te besparen maar dat betekende wel slapen onder wollen kriebeldekens. De volgende ochtend zal spannend zijn. Hoe zal iedereen de nacht hebben doorstaan? Tenslotte waren Robert en Joost zonder acclimatisatie in één ruk vanuit Nederland hier aangekomen. Ik hou al rekening met wellicht een extra dag op de hut bivakkeren maar warempel de mannen zijn sterk en fit. Joost heeft zelfs het beste van ons geslapen en Robert is gelukkig hersteld. Uiteraard hebben we ‘weird’ gedroomd maar dat is normaal op hoogte.
Klimdag 2
Op maandag staan we om 4.00 uur op en de bedoeling is 4.30 uur ontbijten en om 5.00 uur vertrek. Maar het wordt 5.30 uur. Opstaan, eten, spullen aantrekken en vertrekken is duidelijk nog géén routine. Stress krijgen we er niet van want het is het mooiste weer wederom. In een fabuleuze schilderachtig decor klimmen we stapvoets omhoog. Robert klimt voorop en geeft het tempo aan, in het midden klimt Joost en ik hou een oogje in het zeil als achterste touwman. Als eerste doel voor de maandag ochtend staat de beklimming van de Castor (4223m) piramide op het spel. De Castor is een prachtige berg met een echte top. We staan om 8.30 uur op de top met een waanzinnig uitzicht op zijn broertje de Polux (4092m), de tweeling broer in het sterrenstelsel. De Polux laten we letterlijk links liggen. Daarna beklimmen we de Felikhorn (4087m) en dalen af naar het Felikjoch. We buigen af na het joch naar links en over een enorm sneeuwplateau gaan we richting de enorme uitgestrekte steile lange Lyskamm. Na een steile ijswand passage die wij gelukkig door de uitstekende firn condities niet hoeven af te zekeren bereiken we als eerste de west top (4479m) van de Lyskamm, dan daal je licht over een messcherpe graat met links en rechts van je enorme afgronden. Het volgende hoogste punt is de oost top (4527m), deze ligt meer dan en kilometer verderop op de messcherpe graat. De Lyskamm is een serieuze berg. Dit vanwege de vele overhangende sneeuwluifels en de frequente lawines door de steile hellingen. De berg heeft niet voor niks de bijnaam de ‘Menschenfresser’. Na de hoofdtop dalen we de berg af via nog steeds een messcherpe sneeuw en ijsgraat afgewisseld met scherpe steile rotspartijen. Foutjes zijn hier fataal. Het afklimmen vergt uiterste concentratie want omhoog klimmen is lastig maar naar beneden toe is de kans op een uitglijder vele malen groter. En de enorme gapende spleten in de diepte zien er nou niet echt aantrekkelijk uit. Als je daarin terecht komt wordt het een soort verhaal als ‘Over de Rand’ van Joe Simpson. Als we na de lange overscheiding van de Lyskamm eindelijk beneden aankomen op het Lysjoch op zo’n 4151 meter van de pass twijfelen we even of we door omhoog klimmen direct naar de Gnifetti col om vervolgens de Signalkuppe (4554m) te beklimmen waar de hoogste hut in de Alpen bovenop staat Refugio Cabanna Margherita. Het is wel heel erg ambitieus en het zou een dag schelen in het programma maar met name Joost geeft te kennen zeer ernstig te twijfelen. We nemen het wijze besluit om de ambitie te laten varen en verstandiger wijze af te dalen over de pass langs het bivak Felice Giordano (4167m) en de Vincent Piramide (4215m) naar de Cabanna Gnifetti (3647m). Het weer is onbeschrijfelijk helder en strak blauw. De hele dag brand de zon ongenadig wat de nodige consequenties zal hebben ondanks het vele smeren met factor 100 zonnebrand. De sneeuw is boterzacht geworden en we slenteren door de zachte sneeuw verder naar beneden. Tijdens de afdaling naar de Cabanna Gnifetti moet je nog wel oppassen voor steenslag van de Vincent Piramide maar gelukkig valt er bij ons niks. Rond 17.00 uur komen we aan op de hut. Het is een drukke hut omdat deze vanaf beneden vanuit het dal in Italië via een kabelbaan makkelijk te bereiken is. Wederom niet gereserveerd maar de aardige Italiaanse dame doet er niet moeilijk over. We krijgen zelfs een eigen hutje met 5 bedjes. Eén bedje ligt schuin strak onder de kap van de hut achter een houten wand met een klein deurtje en een mini raampje naar buiten. Als ik even later in de kamer aankom ligt Robert al in zijn mancave. Dag 2 zit erop en hoe. Wat een indrukken en hoe moe we ook zijn de kreten tijdens de tocht blijven uitzinnig en zich herhalen van wauw, woehoe, vreugde dansjes en high-fives. This was another day in Paradise!
Na flink wat drinken en het vocht enig sinds te hebben bijgevuld gaan we om 19.00 uur eten en weer beginnen we met soep en een heerlijke anti pasta. Toch echt het voordeel van Italiaanse hutten. Altijd sfeervol en authentiek. We zitten al bijna vol maar de hoofdmaaltijd komt nog. Een steengrill met groente, vlees en kleine frietjes word opgediend. Dit is toch wel de luxe van een berghut in plaats van een bivak met een zakje Adventure food. Als toetje nog een heerlijk zelfgebakken stukje cake.
Nadat we op de hut zijn bespreken we het volgende plan voor dinsdag dag 3. We kunnen vroeg op rond 3.00 uur en in één ruk van deze hut op 3647 meter naar de Margherita hut klimmen op 4554 meter. Daar dan een bak soep en weer door naar de top van de Dufourspitze op 4634 meter ons uiteindelijke doel. Maar naar het schijnt blijft het weer zo uitzonderlijk goed dat we geen haast hoeven te hebben. Bovendien zou het riskant zijn omdat na de beklimming van de op één na hoogste top van de Alpen er een enorme afdaling op ons ligt te wachten over zeer grote en lange gletsjers met veel seracs en ijstorens waar we langs en onderdoor moeten. Dit op de late dag is niet wijs. Dus maken we een logisch ander plan. Het wordt een soort van relax dag. We zullen slechts 1000 hoogtemeters maken en in 3 uurtjes klimmen uitrusten op de Margherita hut op 4554 meter. Hoewel uitrusten en slapen op 4554 meter bijna een contradictie is na slechts 3 dagen in de bergen.
Klimdag 3
We slapen uit tot 5.00 uur en om 6.30 uur zonder haast slingeren we stijgend tijdens een uitzinnige heldere regenboog kleurige zonsopkomst omhoog. Het zal spannend zijn hoe we vannacht zullen slapen en/of voldoende uitrusten om de volgende ochtend door te klimmen naar de top van de Dufour. Daarom gaan we nu rustig maar gestaag door klimmend omhoog en beklimmen we niet de Vincent Piramide (4215m) of de Ludwigshöhe (4342m) waar we onderlangs klimmen. We besparen de energie en ik ken de bergen die ik al eens eerder beklommen heb. Het zijn prachtige toppen maar we moeten zuinig zijn met onze krachten. Het zou zonde zijn van onze teamspirit als er één van ons vannacht niet mee naar de top van de Dufour zou kunnen wegens ernstige koppijn en of hoogteziekte.
Afgelopen nacht kwam ik tot de ontdekking dat ik mijn neus flink verbrand heb. Er zit een vette ronde blaar over het gehele midden van mijn neus. Ook de onderkant van mijn neus is door de reflectie van de zon op de sneeuw ernstig verbrand. Midden in de nacht begint mijn neus te lopen. En niet vanuit de binnenkant zoals je gewend bent als je verkouden bent maar vanuit de buitenkant. De blaar is gesprongen en het blaar vocht loopt irritant over mijn bovenlip. Ik dep het droog maar kan er nauwelijks aankomen. Eén is zeker. Morgen kan ik absoluut geen zon meer hebben op mijn neus en/of lippen. Ik besluit mijn neus, wangen, lippen, nek vanaf de ogen te bedekken met mijn buffy. Het probleem is dan echter dat een zonnebril tegen de vele zon en UV niet meer werkt omdat bij de minste geringste uitademing de zonnebril beslaat. Ik heb een prachtige, zelfs corrigerende Julbo zonnebril voor grote hoogte qua UV maar tegen warme adem op een koude bril is niets bestand. Gelukkig heb ik ook nog een waanzinnige goggle storm sneeuwbril van Julbo bij me die geheel over mijn ogen en voorhoofd valt en waarvan ik de lens open kan zetten zodat er lucht achterlangs kan gaan. Ingepakt en beschermt tegen alweer een dag met alleen maar zon bereiken we om 9.30 uur de top van de Signalkuppe (4554m). Voor de Italianen is dit Punta Gnifetti. Daarop bevind zich dus ook de Margherita hut. Een bizar gezicht. Wie verzint dit? Maar uitzicht technisch is het een briljante zet. Vanaf het terras kijk je 2,5 kilometer de peilloze diepte in. Heel, heel ver beneden zie je Macugnaga liggen in Italië. Er staat niet veel wind en het uitzicht is werkelijk adembenemend. Opgewekt melden we ons in de hut. Echter nu slaan we de plank mis! Er wordt ons verteld dat er géén plek is in de hut. Vanwege corona regelgeving mag de hut maar voor de helft bezet worden dat wil zeggen 30 slaapplaatsen in plaats van de 60 normaal. De Italiaanse huttenbaas is zeer zeker niet onvriendelijk maar legt uit dat hij een dikke boete kan krijgen indien hij de regels niet hanteert. We besluiten eerst maar eens een grote kom soep met brood te nemen en hem ook op die manier gunstig te doen stemmen. Even later vragen we het opnieuw. Maar wederom is het antwoord neen. Ik overleg en bespreek het scenario om 2 uur te rusten en dan te bekijken of we door kunnen klimmen via de top van de Zumsteinspitze (4563m) dan over de steile en soms technische rotsgraat naar de Grenzgipfel (4618m) om vervolgens door te klimmen naar ons uiteindelijke doel van deze tocht de Dufourspitze (4634m). Maar de tricky part zit h’m in de afdaling. Deze is zeer lang en heikel omdat er ook eerst nog een paar touwlengte moet worden afgedaald. En dan begint de enorme gletsjer tocht naar beneden die veel te laat op de dag voor grote risico’s kan zorgen.
Ik informeer bij de huttenbaas hoe het met de klimtijden en afdaal tijden zit. Hij geeft eerlijk aan hier niet veel verstand van te hebben en verwijst me naar een Italiaanse gids en bekendheid in het gebied. Met gidsen kan het altijd 2 kanten op. Of ze zijn super aardig en zeer behulpzaam of ze zijn zeer eigengereid, koppig en zeer zeker niet behulpzaam. Dit keer hebben we geluk, wederom een Italiaanse gids. Het is een zeer vriendelijke aardige en geïnteresseerde man. We leggen de situatie uit en vragen of hij met de huttenbaas een woordje kan spreken. Hij snapt als géén ander dat we een slaapplaats nodig hebben omdat het puur om de veiligheid gaat. Nu doorgaan is te gevaarlijk gezien de vermoeidheid, tijden en afdaling risico’s. Hij gaat praten met de huttenbaas terwijl wij onze soep nuttigen. En alsof het universum ons gunstig gezind is komt de gids terug en knikt met een glimlach. Met een dankbaar Namaste gebaar geven we hem te kennen dat we erg blij zijn. We willen hem graag bedanken met een Italiaanse expresso maar hij moet nog naar het dal terug en bedankt. Opgelucht horen we de plek waar we mogen liggen. Op een lager met 4 andere klimmers. We nemen een powernap en ondanks de hoogte voelen we ons redelijk goed. Robert en ik hebben ogenschijnlijk nergens last van, Joost heeft wat koppijn. Maar het feit dat we een plek hebben maakt alles goed! Robert besluit gewicht uit zijn rugzak te gooien want hij sjouwt al 2 dagen kilo’s eten mee. Chocolade en koek en zelfs water is erg kostbaar op de hut. Robert grapt dat hij het eten gaat proberen te ruilen voor ‘gratis’ water. Een liter water kost 3 euro. En even later komt hij vrolijk terug dat de keukenploeg er erg blij mee was en hij 7 flessen water heeft gescoord!
Het eten is weer voortreffelijk hoewel Joost keihard zijn best moet doen om zijn soep en 6 pasta pennetjes naar binnen te krijgen. Tegen heug en meug eet hij ook nog een paar boontjes maar als een boer met kiespijn. Maar het mooie van Joost is hoe zwaar hij het ook heeft, hij blijft altijd opgewekt en lachen. Robert kan zijn plezier niet op met de geweldige uitzichten en klikt zich een slag in de ronde met zijn fotocamera en GoPro. Ook maken we time laps van de prachtige wolken formaties want deze mannen hoef je niet uit te leggen hoe je dit soort momenten moet verzilveren.
Na nog wat thee en koffie kruipen we onze houten bakken in met een te kort matras. De eerste uurtjes slaap ik prima maar dan wordt ik wakker van het felle licht op de gang. Ik ga mijn bed uit om te kijken of ik het licht uit kan doen maar helaas. Er zit ook geen deur in het lager. Ik probeer eerst een sok over mijn ogen, dan een T-shirt, dan een kussen, dan op mijn zij maar niks helpt echt. Ik ben te onrustig. Ik merk dat ook Robert wakker ligt en zie dat ook hij last van het licht heeft. Joost slaapt onderin het houten stapelbed en heeft ogenschijnlijk nergens geen last van. Sterker nog de volgende ochtend moet ik hem zelfs om 4.00 uur wakker maken.
De laatste etappe, klimdag 4.
Gelukkig heeft niemand hoofdpijn en hebben we erg veel zin in de laatste etappe naar ons uiteindelijke doel! Na een karig maar goed ontbijtje met voldoende thee kleden we ons verder aan met de technische materialen als stijgijzers, klimgordels, helmen, pickels, handschoenen, etc. Het voelt na 3 dagen weer als vertrouwt en er komt een systeem in de handelingen. Ik wacht de mannen met het touw weer buiten op, bind ze in en met de zelfde volgorde in het team gaan we eerst een stukje afdalen naar de col Gnifetti om vanaf daar weer omhoog te klimmen naar de Zumsteinspitze (4563m). Daar maken we weer de inmiddels gebruikelijke topfoto’s en raken steeds meer overtuigd dat deze missie echt gaat lukken. Nog 2 toppen van dik 4500 meter plus te gaan en dan staan we op de gedroomde Dufourspitze, de op één na hoogste top van de Alpen. Volgens de legendarische Gaston Rebuffet ook de mooiste berg van Europa!
Er zijn slechts een paar touwgroepen onderweg en we nemen onze tijd zodat we de berg voor ons alleen hebben. Na weer een steile afdaling over een sneeuwgraat en een steile rots kam klimmen we steil af naar de zeer smalle redelijk lange sneeuwgraat die overgaat in een rotsgraat beklimming naar de Grenzgipfel (4618m) en de uiteindelijke hoofdtop van de Dufourspitze (4634m). Het laatste uurtje ‘ist es ein wunderschöner Kletterei’. Met prachtig licht op de donker rood, gele gebroken rotspartijen met links en rechts duizelingwekkende afgronden van sneeuw, ijs en rotsen. Vlak voor de top zit er nog een laatste steile afklim passage naar de plek waar je op de afdaling naar de Silbersattel (4515m) moet gaan abseilen. Uiteindelijk staan we 15 minuten later om 8.45 uur op de top van de Dufourspitze (4634m) de hoogste berg van het Monta Rosa massief. In 1819 had de ingenieur Nicolas Vincent na wie de Vincent Piramide is vernoemt nog gemeten tot drie keer toe dat deze top hoger was dan de Mont Blanc. Later bleek dat dit toch niet klopte. Op de top een heus Gipfelbuch waar we onze namen in mogen noteren en met een voorlopig laatste ronde dansje met de GoPro in de opname stand veredelen we dit avontuur. Wat een ervaring! En wat een perfecte sneeuw en ijscondities met géén wind op de top en een uitzicht tot over de horizon. Wauw! What a milestone! Dit pakt niemand ons meer af.
Om 9.45 uur na 4 touwlengtes abseil staan we in het Silbersattel (4515m). Het hoogste zadel tussen twee toppen in de Alpen. Wat nu rest is een enorme afdaling over gletsjers met seracs, ijstorens en sneeuwvelden. Het eerst volgende rustpunt is een dikke 1,5 kilometer lager gelegen Monta Rosa hut op 2883 meter. De hut oorspronkelijk uit 1895 is 10 jaar gelden opnieuw gebouwd en hoe. Deze zeer fraaie architectonische typisch Zwitsers vormgegeven berghut is het neusje van de zalm als het gaat om zelfvoorzienend zijn que energie verbruik. Omstreeks 13.00 uur komen we bezweet aan op de hut. Na wat soep en omelet trekken we de bergschoenen weer aan. Want voor wie denkt er dan bijna te zijn die heeft het mis. De afdaling vanaf deze hut gaat nog maar weer eens over rotsplaten, gletsjers en wederom rotspaden om uiteindelijk na 4 uur klauteren eindelijk te eindigen op een groene Alpen kam. Daar loopt gelukkig de Gornergratbahn, een treintje van Zermatt (1620m) naar het bergstation Gornergrat (3098m). Om 18.30 uur stappen we in bij het station Rotenboden (2819m). Blij dat we de trein hebben gehaald en zitten glijd de trein over de tandradbaan 1200 meter naar beneden naar Zermatt. Een gigantisch roteind als je het nog zou moeten lopen. Niet veel later zitten we aan ons eerste welverdiende biertjes. Wat smaakt dat goed! En wat is het leven mooi.
Dag 5, The after party
Na gedane arbeid is het goed rusten luid het bekende spreekwoord. Na een overheerlijke illegale douche op een camping, een pizza, hemelse witte biertjes kruipen we de camper in en vallen in katzwijm. We hadden de camper zo maar ergens in de natuur geparkeerd en prompt de volgende dag terwijl we aan een zelfgemaakte mokkapot express koffie zitten komt er een zeer boze Zwitser op hoge poten met zijn vrouw op ons af: “Wissen Sie nicht, dass Sie zich auf private Land befinden! Muss ach ach die Polizei anrufen?” De man is bijna uitzinnig en ik heb direct medelijden met de man. De vrouw voegt er nog aan toe: Sie sind sicherlich Holländer! Robert maakt nog wat humoristische opmerkingen die uiteraard bij hun niet in goede aarde vallen. Uiterst rustig en beheerst klappen we onze stoeltjes en tafeltje in en met een glimlach vertrekken we. Het beeld van de Zwitser is weer bevestigd en wat is het dan heerlijk dat je met gelijkgestemde avonturiers op reis bent. We kunnen er zo om lachen.
Niet veel later zitten we uiterst comfortabel langs een wilde ijskoude beek die rechtstreeks van de gletsjer achterons komt. Joost en Robert maken een vuurtje en maken een overheerlijke BBQ met heerlijke Zwitserse worsten, avocado, stokbrood en Zwitserse smeerkaas. De biertjes liggen al koud in de beek om na de koffie stuk voor stuk genoten te worden. We laten het hele avontuur nog eens de revue passeren en nemen ook al vast een kijkje in de toekomst. Wilde plannen passeren en ondertussen duiken we ook nog minimaal 3 keer poedeltje naakt puur natuur zoals het bedoeld is zo de ijskoude beek in. Tenslotte hebben we elkaar ooit zo ergens buiten Sint Petersburg in de winter leren kennen tijdens het winterzwemmen. Met de laatste vette drone shots zijn de beelden compleet en zullen Joost en Robert als prof foto- en videomannen na afloop een onvergetelijk document maken. Maar wat nog veel belangrijker is: deze ervaring zal voor altijd in ons geheugen gegrift staan!