Op vrijdag 3 maart was het plan om de IJssel af te gaan varen met onze oceaan boot. Ik zeg ‘onze’ maar in feiten mogen we ons gelukkig prijzen dat Ralph Tuijn zo aardig was om ons deze unieke oceaanboot waar er niet zoveel van zijn in Nederland ter beschikking te stellen. Bela en ik konden zo op de IJssel trainen 2x per week vanaf oktober. Maar eind maart moet de boot weer terug!
De week voor 3 maart houden we onze Kick-off in het Koelhuis in Zutphen om mensen, vrienden en sponsoren kennis te laten maken met ons team en de oceaanboot. Bela ik geven een presentatie en stellen ons zelf voor. Ook Paul Heerenma is van de partij. Hij is zeer geïnteresseerd om deel te nemen in ons team van uit eindelijk 2 mannen en 2 vrouwen. Maar Paul moet eerst thuis en op zijn werk nog wat zaken regelen voordat hij definitief ja kan zeggen. In de ochtend hebben ook Carien Bornebroek en Roos Evers voor het eerst als mogelijke vrouwelijke kandidaten mee geroeid.
Echter tijdens de laatste roeitraining in de ochtend van de Kick-off hadden we te maken met een catastrofe. Midden op de IJssel is de boot plots letterlijk onbestuurbaar. Ik sta aan het roer, Paul en zijn vriendin zijn aan het roeien. Gelukkig zijn we op de terugweg en varen we met de stroom mee richting de haven van Zutphen. Maar ondanks de stroming die we mee hebben gaat de boot van bijna 9 meter lengte gewoon om zijn as. Hoe ik ook manoeuvreer met het roer, de boot doet waar die zelf zin in heeft. Nadat we zeker 3 tot 4 keer rond zijn gegaan zie ik tot overmaat van ramp ook nog zo’n enorme rijnaker van een binnenschip aankomen. Ik zie letterlijk het rampenscenario zich al aftekenen voor mijn ogen. Of we gaan in aanvaring komen met dat enorme binnenvaartschip of we weten hem naar de kant te krijgen maar varen we op de talloze keien langs de IJssel. Gods zijdank blijkt nu de ervaring van Paul die de Atlantische oceaan in 2018 al heeft overgeroeid. Hij weet met de riemen dusdanig te trekken en te duwen dat hij de boot recht weet te houden op de stroom. De as gemaakt van carbon van het roer waar de helmstok aan vast zit blijkt volledig door de midden te zijn gebroken!
Ongelofelijk. Hoe kan dat? Maar die vraag is voor alter. Een feit is een feit. Belangrijker nu, hoe lossen we dit op? En is het roer onder de boot foetsie? Verloren in de stroom. Maar warempel blijkt het roer nog op 3 centimeter aan de onderkant van de boot te zijn blijven hangen.
Geluk bij een ongeluk komt een zeer goed bevriende relatie Robert al met een idee. Hij kent nog wel een vriendje van een machine onderdelen fabriek die hier wel raad mee zou weten. Diezelfde week word het roer gerepareerd met RVS, epoxy, een draadeind en 2 hele dikke moeren zodat het roer nooit meer zou breken! De klus werd geklaard door de Jong Technics uit Sliedrecht. En zo zijn we weer een ervaring rijker. Liever dit op de IJssel dan midden op de oceaan. Les geleerd!
Zo kan het avontuur om de IJssel af te varen vanaf Zutphen naar Kampen en via Kampen naar Hardewijk toch doorgaan. Op vrijdag 3 maart laten we de boot met gerepareerd roer weer te water. Bela, Paul, Carien en ikzelf verzamelden rond 8.30 uur. Rond 9.30 uur kunnen we vertrekken. Warme kleren, handschoenen, muts en slaapzakken mee, slaapmatjes, eten, water, thee, koffie wat broodjes en een emmer als WC aan boord. Vanaf de roeiclub Isala uit Zutphen worden we uitgezwaaid. Het is prachtig om als 4 mans team voor het eerst in de boot te zitten. Eén persoon sturen, 3 roeiers en om de 30 tot 40 min wisselen de stuurder met één van de roeiers. Als roeier krijg je het snel lekker warm maar als stuurder sta je vol in de koude wind want je moet ook boven en voor de boot uitkijken. De IJssel slingert prachtig door het Nederlandse landschap maar om de bocht kan er zo maar zo’n enorme rijnaker op je af komen en die hebben wel ten alle tijden voorrang. Het is een prachtig gezicht zo vanaf het water. En wat een natuur in al die uiterwaarden. En wat een vogels! Van ganzen tot zwanen, reigers, kuifeenden etc, etc. Dan zien we de brug van de A1 al in de verte over de IJssel bij Deventer.
Even later passeren we de grens provincie Gelderland – Overijssel. Dan weer verderop het pondje bij het prachtige plaatje Olst waar ik met de racefiets nog wel eens oversteek. We roeien verder door naar Hattum waar we Carien afzetten omdat zij in de middag nog een training moet verzorgen. We doen onze laatste koffie met elkaar, kletsen wat, eten een broodje en nemen afscheid. Dan vervolgen Bela, Paul en ikzelf onze weg richting Kampen. Maar eerst Zwolle. In de verte zien we eerst de brug van de A28, de snelweg naar Zwolle. Toch grappig om nu eens de andere kant van de brug te zien.
Wat reken ik me rijk dat wij hier lekker roeien en niet op vrijdag in dat drukke verkeer zitten. En wat een vrachtauto’s het lijkt wel één lange trein.
Na Zwolle maakt de IJssel een paar prachtige grote speelse bochten. Plekken die ik nog nooit van mijn leven gezien heb. De natuur op en vanaf het water blijft me fascineren. Richting Kampen wordt de IJssel steeds breder en qua natuur ook minder mooi want de menselijke industriële activiteiten nemen toe. Vroeger toen de grote schepen vanaf de Noordzee de Zuiderzee opvoeren moest de lading worden overgeslagen op kleinere schepen die dan de IJssel weer verder op konden varen naar Deventer, Doesburg en dan bij Lobith de grens over naar Duitsland.
De aanblik na de eerste brug die we in Kampen onder door varen oogt vooral industrie. Maar dan na het passeren van een tweede brug wat verder op zien we het historische stadje Kampen met al zijn lichtjes, authentieke kerken en prachtige oude zeilschepen aan de kade. En dan mogen we ook nog midden in het kleine haventje aanleggen binnen in Kampen. Dit was een adres van Bela van haar vorige oceaan tocht. Toen zij hier trainde met de Dutchess of the Sea in 2020 zag de plaatselijke roeisloep vereniging Kampen dit en bood hun spontaan hun clubhuis aan. Dat adres had Bela onthouden en we zijn weer van harte welkom! We mogen onze boot langs hun prachtige 12 man grote roeisloep aanmeren die net in de winter zijn jaarlijkse onderhoud weer heeft gehad en prachtig in de lak staat. Bela heeft de man ingeseind en terwijl we aan het afmeren zijn komt de man al aangefietst met zijn dochter om ons in het sfeervolle clubhuisje boven een botenloods van harte welkom te heten.
Tja, we hadden hardcore in de boot kunnen gaan slapen maar aangezien we daar nog lang genoeg onder extreme omstandigheden in mogen bivakkeren sloegen we het aanbod om nu in het 10 graden warme clubhuis te mogen slapen niet af. Op het terrein waar ook de sloep vereniging haar clubhuis heeft liggen er ook nog historische botters. Een botter is een typische oud Nederlands vissersvaartuig met een bijna vlakke bodem die vooral op de Zuiderzee gebruikt werd. Paul die eigenlijk net als Bela meer Engels is dan Nederlands zoekt het woord ‘botter’ op via Google translate en krijgt als vertaling: fuckbonescrew! Tja, die Engelse …..
De man neemt ons nog mee de stad Kampen in en we zijn alledrie verrast hoe gezellig en authentiek Kampen is. Het moet hier zomers een gezellige drukte zijn met al die terrasjes en die prachtige oude gebouwen en kerken.
We krijgen uiteraard ook het folklorische verhaal van de koe toren mee. Een prachtige toren midden in het centrum van Kampen.
Boven op de toren is er ooit een koe omhoog getakeld. Hij graast het gras er af. De Kampenaren geloofden dat dat een goedkope oplossing was om het dak grasvrij te krijgen. Maar niet echt slim, want halverwege dat de koe naar boven werd getakeld aan zijn hals, hing haar tong al halverwege, iets wat door de Kampenaren werd geïnterpreteerd als dat de koe al erg veel zin in het gras zou hebben. Tegenwoordig is de (plastic)koe een folkloristisch pronkstuk, vooral te zien in de zomerperiode tijdens bijvoorbeeld evenementen.
Na de beste pizza uit Kampen te hebben gegeten en sterke verhalen te hebben uitgewisseld hebben we behoefte om te gaan slapen. We hebben bijna 70 kilometer geroeid en dik 7 uur in de boot gezeten. Nu al een record voor mij maar ik had het nu al voor geen goud willen missen. Het voelt als een mooi avontuur dat pas net begonnen is. En eigenlijk had ik al heel lang geleden de IJssel of het Amsterdams Rijnkanaal willen afvaren met een niet gemotoriseerde boot. Ik dacht in de eerste instantie aan een kano of kayak maar dat het uiteindelijk in een oceaanboot zou zijn was in mijn wildste dromen nog niet voorgekomen.
De volgende ochtend zijn we weer om 8.15 uur bij de boot. De mannen van de 12 man sterke roeisloep gaan ook trainen.
En elkaar uitzwaaien is wel een mooi begin. Om 8.30 uur arriveert Roos zoals afgesproken en zij zal de hele dag met ons meevaren. Haar man is zo aardig om haar helemaal vanuit Hengelo (gemeente Bronckhorst) te brengen.
We bedanken de mannen voor het gastvrije gebruik van het clubhuis en beloven als tegenprestatie om een praatje in het najaar van 2024 na de Pacific Ocean tocht te komen geven. Ze verheugen zich er nu al op!
We varen de IJssel weer op richting het Kattendiep en Keteldiep. Daar begint het IJsselmeer. Gelukkig is het plan niet om het IJsselmeer direct op te roeien want het weer is onstuimig met harde wind en regen. We hebben de hele tocht tot nog toe geluk gehad en echt prachtig Hollands weer gehad. Dus mooie bewolkte luchten. Heel veel bewolking soms grijs maar gelukkig ook tussen de wolken door prachtige blauwe luchten. Maar boven het IJsselmeer hangen er dreigende wolken en regent het ook in de verte. Ook staan er flinke schuimkoppen op het IJsselmeer dus we zijn maar al te blij dat we linksom het Vossemeer op draaien richting Drontermeer en vervolgens het Veluwe meer. En met het draaien naar het Vossemeer krijgen we de harde wind ook gelukkig in de rug. De ochtend was zwaar begonnen met wind tegen en dreigende luchten maar nu kunnen we even weer op krachten komen. We besluiten de vers meegebrachte grote kan koffie van Roos te nuttigen en ik heb nog wat stroopwafels uit te delen. En zelfs met niks doen beweegt de boot met zo’n 2,5 knopen de goede kant op. We houden koers op de rode betonningen van de vaargeul. Maar plots lijken we stil te liggen. Ik doe een check op onze Garmin Inreach en jawel de snelheid is 0 knopen. Dat is gek? Zouden de stromingen elkaar hier opheffen? Maar wat blijkt? We zitten vast aan de grond. Hoe dat kan? Dan valt het kwartje. We zitten aan de verkeerde kant van de rode betonning niet in de vaargeul maar er naast. We hadden de groene betonning aan de andere kant niet zo dicht aan de waterkant verwacht. Afijn, hoe nu los te komen? Paul toch de zwaarste (en misschien wel de sterkste;-) van ons allemaal gaat op de achterklant van de boot hangen terwijl wij met zijn 3-en maximaal roeien.
Eerst zien we alleen maar modder en zand omhoog komen zonder dat de boot in beweging komt. Maar heel langzaam blijkt de boot toch centimeter voor centimeter in beweging te komen. We roeien en maaien met de riemen zo hard als we kunnen. Uiteindelijk lukt het en roeien we half door de modder terug waar we vandaan komen en steken we door richting de andere kant van de vaargeul. Daar is het water in plaats van nog geen 50 cm diep zo’n 5 meter diep. We hebben weer wat geleerd. Les 3. En we zijn trots hoe we dit ook weer als team organisch hebben opgelost. Situationeel leiderschap wat kracht uitstraalt voor de toekomst.
Na opgelucht weer vlot getrokken te zijn roeien we weer met 3 posities en 1 stuurder door een prachtig natuur gebied rond het Vossemeer met eilandjes en heel veel vogels. Dan even later zien we het begin van de Roggebotsluis en via de marifoon geeft Bela door dat we er aan komen. We kunnen zo de sluis invaren en na heel weinig hoogte verschil ook zo de sluis weer uit.
We roeien door en de natuur op het water blijft prachtig. Nooit gedacht dat het hier zo mooi varen zou zijn. Naast heel veel recreatie huisjes kun je je hier zomers voorstellen dat het druk is met plezier vaart. Maar nu niet. We hebben misschien 3 pleziervaart motorboten gezien en 1 zeilboot. Wel veel vissers met kleine snelle vissersbootjes. Na het eiland Reve gaan we de Revesluis door en komen we op het Drontermeer waar ook nog de nodige eilandjes zijn en prachtige natuurgebiedjes. Dan varen we de brug bij Elburg onderdoor en trekt de wind aan. We hebben de wind schuin tegen en dat zorgt ervoor dat de boot schuin komt te liggen. Dat wil zeggen naar 1 kant. Dus aan de linkerkant moet je zorgen dat de riem wel het water in duikt en aan de rechterkant kletst het water als je niet uitkijkt tegen het blad van de riem aan boven water. Dat zorgt er dan voor dat je riem 45 graden verdraaid en dus geen afzet heeft in het water. Heel irritant. Maar wel weer een les! Zo werkt dat dus. Hoe moet dat wel niet op de oceaan zijn met nog veel hogere golven en een steeds kantelende boot.
Afijn het venijn zit het altijd in de staart en ook nu weer geld de laatste loodjes wegen het zwaarst. We denken dat we er al bijna zijn maar tussen de brug van Elburg en de brug bij Harderwijk wordt het nog even flink afzien. In plaats van zo’n 10 km geschat is de totale afstand nog 18,7 km roeien met de wind schuin op de kop. We tellen de laatste rode betonningen in de vaargeul af tot onder de brug bij Harderwijk. Onder de brug door van de N302 mogen we links af slaan naar de Knar haven waar Bela weer iemand kende en we de boot mogen afmeren. We hebben vandaag dik 8 uur gevaren en het is alweer 16.0 uur in de middag. In de haven blijkt de boot eigenlijk te lang voor de ligplekken maar we krijgen uiteindelijk een speciale ligplek langs een steiger bij het havenkantoor. Gelukkig is Vincent de man van Bela zo aardig om ons qua vervoer op te halen en thuis weer af te zetten. Zo eindigt een fantastisch avontuur van dik 120 km roeien in 2 dagen en voelen we allemaal ons lijf. We zijn toe aan een relaxte zondag. Even niet de armen-, rug-, nek-, benen- en buikspieren gebruiken maar lang uit op de bank. Nu het nog kan!
