Door: Jan Bletz
Uit artikel: CFO.nl
Wilco van Rooijen: afgevroren tenen
Van Rooijen vertelt hoe zijn passie voor avontuur hem leidde naar de hoogste en koudste plekken op aarde. Hij is een van de weinige mensen ter wereld die de Explorers Grand Slam heeft voltooid – hij beklom alle zeven hoogste toppen van de wereldcontinenten en ondernam ook expedities naar de Noord- en Zuidpool. Volgens Van Rooijen zijn de grootste uitdagingen echter niet fysiek, maar mentaal. In zware omstandigheden – kou, honger, vermoeidheid, twijfel – blijkt leiderschap vooral een kwestie van mindset, verbondenheid en vertrouwen in het team. Zijn credo is eenvoudig maar krachtig: ‘Dromen, durven, doen.’
Begin met een droom waar je energie van krijgt, vertelt hij. Die energie moet groot genoeg zijn om je te motiveren. Dan heb je lef nodig – “de een heeft het wat meer dan de ander, maar gelukkig zijn we een team, dus we zoeken elkaar op.” En ten slotte: doe het gewoon. “Want we kunnen eeuwig lang vergaderen over nog meer tijd, nog meer geld.”
Fouten maken is niet erg, daar leer je alleen maar van. In 1995 werd Van Rooijen geselecteerd voor een expeditie naar de K2, de beruchte ‘moordenaar’ onder de bergen. Eén op de vier klimmers komt er niet levend vandaan. Van Rooijen kon de tocht niet afmaken vanwege een ernstig ongeval, maar in 2008 kreeg hij een herkansing.
Zijn team bereikte de top in perfecte weersomstandigheden. Hij laat een foto zien: “We staan nota bene zonder handschoenen op bijna negen kilometer hoogte.” Maar tijdens de afdaling begon wat later de grootste klimramp op de K2 zou worden. Elf klimmers kwamen om, onder wie teamleden van Van Rooijen. Zelf overleefde hij de tocht ternauwernood (en met afgevroren tenen). Na de K2 voorspelden artsen dat Van Rooijen nooit meer zou kunnen hardlopen of bergen beklimmen. Maar binnen zes maanden liep hij de halve marathon. “Niet om te laten zien hoe geweldig ik ben, maar om te laten zien hoe groot de kracht van de mens kan zijn.”
Mensen maken het verschil
Het verhaal van de K2 illustreert een van Van Rooijens boodschappen: mensen maken het verschil, niet de techniek. Want waar de mensen bleven samenwerken, liet de techniek het op de K2 massaal afweten. “Alle LCD-schermpjes waren gevroren, alle accu’s en alle mobiels waren leeg.”
Het team van Van Rooijen was zo verstandig geweest om geen zuurstofflessen te gebruiken in de ijle lucht. “Anderen wel. Maar dan maak je jezelf afhankelijk van de techniek. En ben je bijzonder kwetsbaar.” De mensen die wel voor flessen hadden gekozen, kwamen niet terug van de top omdat hun zuurstoftoevoer stokte.
Van Rooijen sluit af met enkele andere lessen. Zoals: teams functioneren pas echt goed als mensen open communiceren, elkaar aanspreken en vertrouwen delen. Tijdens een Noordpoolexpeditie ontdekte hij hoe cruciaal het is om informele momenten te creëren – zoals het rouleren van tentgenoten – om echt begrip en transparantie binnen het team te bevorderen. Nog een les: succesvolle samenwerking ontstaat niet in vergaderingen, maar in eerlijk contact.
Van Rooijen benadrukt dat risico’s niet vermeden moeten worden, maar bewust genomen. Elke expeditie – en elk project – kent tegenslagen, maar leiders onderscheiden zich door koers te houden, juist wanneer anderen willen opgeven. Dat vraagt moed om besluiten te nemen, ook impopulaire, en om fouten te zien als onderdeel van groei.
En tot slot zijn belangrijkste lessen: zorg voor een helder doel en een gecommitteerd team, blijf communiceren, wees niet bang voor risico’s en vier successen samen. Want – zo benadrukt hij nogmaals – uiteindelijk maken niet techniek, geld of systemen het verschil, maar mensen.
“Alleen red je het niet”, besluit hij. “Maar met de juiste mensen om je heen kun je zelfs de hoogste berg beklimmen. En weer veilig afdalen.”
