Wilco gaat in een roeiboot de Grote Oceaan over en dat is niet zomaar: ‘We spoelen Spa Blauw door de wc’
Een tocht van 4500 kilometer. Per roeiboot. Dat is de uitdaging die Wilco van Rooijen uit Voorst volgend jaar aangaat. Die helse tocht naar Hawaï maakt hij niet zomaar. Hij wil ermee aandacht vragen voor het drinkwatertekort. ,,Voor energie hebben we vervangers, voor water niet.
”Hij beklom de zeven hoogste bergtoppen ter wereld, stond op de Noord- en Zuidpool en zeilde de Atlantische Oceaan over. Maar niets kan tippen aan het avontuur waar Wilco van Rooijen zich nu in heeft gestort. Samen met Bela Evers, Sara Eenhoorn en Joost Schutte gaat de Voorstenaar van Californië naar Hawaï roeien. Een tocht van zo’n 4500 kilometer.
In mei volgend jaar gaat de reis over de Grote Oceaan van start. Van Rooijen: ,,Het is wel vaker gedaan, maar nog nooit door een gemengd team. Er hebben vaker mensen op de Mount Everest of de maan gestaan, dan dat er mensen de oceaan over hebben geroeid.”
De hele tocht kan in zes weken worden voltooid, maar de vier nemen eten mee voor zeven weken. En dat eten is nog wel een dingetje.
,,Je systeem komt niet tot rust. Je blijft verbranden. Dat is ook een uitdaging. Je gaat hallucineren, je systeem moet wennen, je brein gaat met je op de loop. Je zit te rekenen waar je trek in hebt en wat je weg krijgt. En waar je voldoende kilocalorieën mee binnen krijgt.”
Om water binnen te krijgen, hebben ze een watermaker. Dat is een soort compressor met filters en een grote pomp, legt Van Rooijen uit. ,,Dat gaat met 60 bar en dan pompt-ie zout water door het filter heen. Dat ding staat twee tot drie uur idioot hard te brullen.” De pomp draait op zonnestroom. ,,Als het drie weken bewolkt is, hebben we een probleem. De watermaker vreet stroom, je kunt maximaal zes tot acht liter water per dag per persoon gebruiken.”
Iedereen roeit elke keer twee uur, om daarna twee uur rust te pakken. ,,Maar je moet ook eten, drinken, wassen. Dus je pakt nooit twee uur slaap.” Slapen en rusten doen ze in de twee kajuitjes op de boot, die 8,5 meter lang is en 1,80 meter hoog.
Bootje als middel
De plannen voor de tocht lagen er al langer, maar een volledig kwartet vinden bleek moeilijk. Nu is het team compleet en klaar voor zijn grote doel: aandacht vragen voor het drinkwatertekort. ,,Op de Mount Everest, de Noordpool en de Zuidpool had ik altijd water bij de hand. Nu heb je heel veel water om je heen, maar kun je er niks mee. De watermaker is een bron van techniek. Als dat stuk gaat, is het klaar. Dat is best eng.”
,,Er is een heel groot drinkwaterprobleem, we moeten door een watertransitie. Daar had ik nog nooit van gehoord, alleen van de energietransitie. Maar voor energie hebben we vervangers, voor water niet. We zijn zo wateronbewust. We noemen onszelf een waterland, hebben angst voor te veel water. Maar er is geen besef van het tekort.”
De gemiddelde Nederlander gebruikt 129 liter water per dag. Bijna 50 liter gaat op aan douchen, zo’n 30 aan de wc. Dat blijkt uit cijfers van het CBS. Slechts 2,6 liter wordt gebruikt om te koken en te drinken. ,,De rest gebruiken we voor dingen waar geen schoon drinkwater voor nodig is. We spoelen Spa Blauw door de wc, zeg ik wel eens.”
Nog geen procent van het water op deze planeet is geschikt als drinkwater. ,,Je hebt niks aan alles wat je op de wereldkaart ziet. Ik kan dagenlang zonder stroom, niet zonder water. Zitten we nou zo te slapen dat we ons voortbestaan op het spel zetten?” zegt Van Rooijen gefrustreerd. ,,Er ontbreekt een gedragsverandering.”
Daarom komen de vier met het bedrijf Aquawareness, waarmee een lespakket moet worden ontwikkeld voor scholen en trainingen voor bedrijven. ,,Het bootje is een middel om dat doel te bereiken, het bootje brengt de boodschap. De focus moet niet op de prestatie liggen.”
Geen Floortje Dessing-reis
Een duidelijk doel dus. Maar niet te bereiken zonder gevaar. Hoe denkt Van Rooijens vrouw daarover? ,,Zij kent me niet anders. Je moet samen door ongemakken heen. Zonder steun van thuis kun je dit niet doen, dan vreet je jezelf op. Je moet bereid zijn om hiervoor te sterven. Het is geen Floortje Dessing-reis waarbij de uitkomst al vaststaat.”
Eerder beklom Van Rooijen al de zeven hoogste bergtoppen ter wereld. ,,Gekscherend wordt dan wel eens gezegd dat de achtste ontbreekt.” Van Rooijen doelt op de Mauna Kea, een slapende vulkaan op Hawaï die vanaf de zeebodem gemeten ruim 10 kilometer hoog is. Hoger dan de Mount Everest dus, hoewel die Nepalese reus hoger – 8 kilometer – boven de zeebodem uittorent.
,,Ik dacht: als ik dan toch op Hawaï ben, wil ik dat ook meepakken. Dat gaan we met zijn vieren doen. Het is ook een boodschap. We begonnen in de EU bij de bron, roeiden naar de zee (van Basel naar Rotterdam, red.). In Amerika gaan we van de zee naar de bergtop. Het is een wereldwijd probleem, Nederland heeft de kennis en techniek.”
Drinkwatertekort in Nederland?
In Noord-Brabant kan het binnenkort al niet eens meer vanzelfsprekend zijn dat er drinkwater uit de kraan komt. Als de provincie niet ingrijpt, dreigt al voor 2027 een drinkwatertekort, waarschuwde de Zuidelijke Rekenkamer deze zomer.
Dat probleem speelt ook rond Amersfoort en Utrecht, Groningen, Twente en langs de kust van Zuid-Holland, stelde drinkwaterbedrijf Vitens in april dit jaar. Zo kan het zijn dat nieuwbouwwijken binnenkort niet meer kunnen worden aangesloten op het waternet.
Volgens Marc Bierkens is het drinkwatertekort een serieus probleem. Hij is hoogleraar geografische hydrologie aan de Universiteit Utrecht en erkent dat drinkwatermaatschappijen steeds meer moeite hebben om voldoende drinkwater te leveren.
,,Omdat de bevolking in Nederland de komende 20 tot 30 jaar nog met 10 tot 15 procent groeit, voorziet men dat ze niet in staat zullen zijn om aan die vraag te voldoen, als we niet minder water per persoon gaan gebruiken. We moeten echt alle zeilen bij zetten.”
Daarvoor wijst Bierkens naar onze Vlaamse zuiderburen. ,,Daar gebruiken ze ongeveer 100 liter per persoon per dag. Als je daar een eigen huis bouwt, ben je verplicht om ondergronds 8 kubieke meter water op te slaan. Dat kan voordelig zijn als je zo’n nat voorjaar hebt, of een zware, korte, hevige bui. Dat water kun je gebruiken om je wc door te spoelen, je auto te wassen, je tuin te sproeien. Dat doen wij nog gewoon met drinkwater.”
,,Ten tweede hebben ze in Vlaanderen een progressief prijsbeleid”, vervolgt de hoogleraar. ,,Als je tot zeg maar 90 liter water gebruikt, betaal je minder dan als je daar boven zit. Je gaat meer per liter betalen als je te veel gebruikt. Die twee maatregelen samen maken dat ze daar gewoon naar mijn idee minder water gebruiken per persoon.”
Maar is daar in Nederland wel behoefte aan? ,,Er is een rapport van het RIVM verschenen en ook de drinkwatermaatschappijen roepen erom.” Bierkens ziet vooral mogelijkheden in het terugdringen van het gebruik. ,,Door te kijken of we ook niet wat met die ondergrondse opslag kunnen, of bijvoorbeeld waterbesparende douchekoppen.”
Bron: De Stentor
